mixt

Πριν πολλά χρόνια αποφάσισα να σπουδάσω μηχανικός. Μου άρεσε πάντα να σκαλίζω το πως δουλεύουν τα πράγματα και να φτιάχνω δικά μου. Αυτό που δεν μου είπε κανείς είναι το πόσο ψυχρή είναι η εκπαίδευση του μηχανικού, και πόσο, όχι μόνο αγνοείται κάθε έννοια τέχνης και συναισθήματος αλλά είναι βαθιά χαραγμένο στην κουλτούρα των μηχανικών να περιφρονούν ό,τι έχει να κάνει με την τέχνη, την αισθητική και τα συναισθήματα.

Με πείραζε πάντα που κοροιδεύαμε τους αρχιτέκτονες που ήθελαν να κάνουν κάτι “ωραίο”. Από την άλλη, έβλεπα και τον παραγκωνισμό της λειτουργικότητας για χάριν του ωραίου με το ίδιο περίπου μάτι. Η αισθητική για μένα περιλαμβάνει τη λειτουργικότητα. Αισθητική έχει τόσο ένα γλυπτό ή ένας πίνακας όσο και ένα καλογραμμένο κομμάτι κώδικας. Και όσο και αν έχουν προσπαθήσει να φτιάξουν κανόνες για το τι είναι καλαίσθητος κώδικας είναι αδύνατον να τον δημιουργήσεις απλά ακολουθώντας συνταγές· το να γράφεις καλαίσθητο κώδικα είναι τέχνη.

Ο στενός κλάδος της πολιτικής μηχανικής τελικά δεν με κράτησε. Λίγο η κρίση, λίγο η στεγνή διαδικαστικότητα, λίγο η γραφειοκρατεία με έκαναν να στραφώ προς την άλλη μου αγάπη, την τεχνολογία. Από πολύ μικρός η αγαπημένη μου ασχολία με τους υπολογιστές ήταν να φτιάχνω εικόνες, κείμενα, να επεξεργάζομαι φωτογραφίες. Στο σχολείο, όταν ακόμα το να συνδεθείς στο διαδίκτυο αποτελούσε μια ιεροτελεστία με υπόκρουση τους μαγικούς ήχους του modem και κόστος την κατάληψη της τηλεφωνικής γραμμής (τι οξύμωρο, για να συνδεθείς με τον κόσμο, αποσυνέδεες όλους τους υπόλοιπους), είχαμε αναλάβει με ένα φίλο να σχεδιάσουμε την ιστοσελίδα του σχολείου μας. Πήραμε την πρώτη θέση σε τρεις κατηγορίες του διαγωνισμού σχολικής ιστοσελίδας του Δήμου Αθηναίων.

Εν τέλει, μου πήρε χρόνια να το καταλάβω αλλά αυτό που ήθελα να κάνω είναι να γράφω κώδικα που να παράγει όμορφες εικόνες. Καθώς η δουλειά του γραφείου που δούλευα μεταμορφώθηκε από κατασκευή ιστοσελίδων σε σχεδιασμό και υλοποίηση εφαρμογών ιστού, ταξίδεψα κι εγώ από το web design στο user experience και βρήκα εκεί με ενθουσιασμό έναν ακόμα πιο μεγάλο κόσμο: την αλληλεπίδραση της τεχνολογίας με την ψυχολογία του ανθρώπου.

Έχουμε πλέον την τεχνολογία συνεχώς πάνω μας. Καλλιτέχνες και ακτιβιστές ισχυρίζονται πως είμαστε ήδη cyborgs. Οι συσκευές μας επαυξάνουν τις διανοητικές μας ικανότητες και πλέον είναι δύσκολο να λειτουργήσουμε χωρίς αυτές. Δώσαμε όμως και πρόσβαση σε αυτούς που δημιουργούν τόσο τις συσκευές, όσο και το λογισμικό που επιλέγουμε να τρέξουμε σε αυτές, μια απευθείας σύνδεση στον εγκέφαλό μας. Ποιό είναι το κόστος;

Με ενδιαφέρει να εξερευνήσω ποιό είναι αυτό το κόστος και πως μπορούμε να το ελαττώσουμε. Ποιοί είναι οι τρόποι που η τεχνολογία επεμβαίνει στη σκέψη μας; Πώς μπορούμε να δημιουργούμε τεχνολογία με τρόπους ηθικούς, που δεν παραβιάζουν την ιδιωτικότητα. Από εκεί και πέρα είναι σημαντικό για μένα να ενημερώσω με την τέχνη μου για τους κινδύνους, όχι τόσο της τεχνολογίας αυτής καθ'αυτής, αλλά των τρόπων με τους οποίους τη χρησιμοποιούμε. Θέλω να αναδείξω πως γίνεται να δημιουργήσεις τεχνολογικά αντικείμενα με αισθητική, όχι απλά κρύβοντάς τα μέσα σε καλογυαλισμένες επιφάνειες αλλά εμφανίζοντας την εσωτερική τους λειτουργία. Έτσι προωθείται τόσο η αισθητική σε βάθος (θα πρέπει και τα ενδότερα να είναι σχεδιασμένα με την καλαισθησία ως παράγοντα) όσο και η ανάγνωση της λειτουργίας τους από τους χρήστες, η επισκευή, η επανάχρηση.

Η ψηφιακή τεχνολογία έδωσε τα εργαλεία στην τέχνη να αγγίξει τις αισθήσεις με περισσότερους τρόπους από ότι ήταν ποτέ δυνατόν, και τα τελευταία χρόνια έχει και το βεληνεκές να φτάσει, ίσως, στους περισσότερους ανθρώπους. Μπορεί κανείς να κάνει ψηφιακή τέχνη με ελάχιστα και οικονομικά εργαλεία και να τη δημοσιεύσει δωρεάν για όλους. Είναι ένας μαγικός κόσμος και θα ήθελα να τον εξερευνήσω περισσότερο.